Ảnh minh hoạ trung tâm dữ liệu trên không gian
Liên minh châu Âu (EU) đẩy mạnh nghiên cứu phương án lưu trữ trung tâm dữ liệu trên không gian nhằm giảm tiêu thụ điện, phục vụ nhu cầu trung tâm dữ liệu phát triển AI ngày càng tăng.
Dự án nghiên cứu “Đám mây không gian tiên tiến phục vụ phát thải ròng bằng 0 và chủ quyền dữ liệu của châu Âu (ASCEND)” vừa có kết quả khả quan, theo thông tin từ Damien Dumestier, quản lý dự án, vào cuối tháng 6. Dự án do liên doanh Thales Alenia Space thực hiện với ngân sách 2,1 triệu USD, theo yêu cầu từ Ủy ban châu Âu.
Theo ông Dumestier, việc đưa trung tâm dữ liệu lên không gian sử dụng năng lượng mặt trời vô tận nhằm giảm nhu cầu năng lượng trên mặt đất là một phương án kỹ thuật, tài chính và môi trường khả thi.
Trung tâm dữ liệu là yếu tố cốt lõi trong quá trình số hóa, nhưng đồng thời đòi hỏi nguồn năng lượng và nước làm mát lớn. Theo Tổ chức Năng lượng Quốc tế (IEA), vào năm 2026, tổng mức tiêu thụ điện của các trung tâm dữ liệu toàn cầu có thể đạt 1.000 terawatt-giờ, tương đương với mức tiêu thụ của Nhật Bản.
Merima Dzanic, lãnh đạo bộ phận chiến lược và vận hành tại Hiệp hội Công nghiệp Trung tâm dữ liệu Đan Mạch, nhận định rằng ngành công nghệ đang đối mặt với sóng thần dữ liệu, và các trung tâm dữ liệu AI có thể cần nguồn năng lượng gấp ba lần so với cơ sở truyền thống, đây là một thách thức lớn không chỉ về mặt năng lượng.
Dự án ASCEND nghiên cứu giải pháp triển khai trung tâm dữ liệu ở quỹ đạo 1.400 km so với mặt đất, gấp ba lần độ cao của Trạm vũ trụ quốc tế (ISS). Mục tiêu của ASCEND là phóng 13 khối mô-đun trung tâm dữ liệu với tổng mức tiêu thụ 10 megawatt lên không gian trước năm 2037, nhằm chuẩn bị cho quá trình thương mại hóa dịch vụ đám mây không gian.
Mỗi mô-đun có diện tích bề mặt 6.300 m2 và có thể đảm nhận dịch vụ trung tâm dữ liệu độc lập, được vận chuyển trong một tên lửa đẩy. ASCEND cũng đặt mục tiêu triển khai 1.300 mô-đun, đạt tổng công suất một gigawatt trước năm 2050, nhằm tạo ra tác động lớn với mức tiêu thụ năng lượng trong lĩnh vực kỹ thuật số.